**helaas is deze bestemming niet meer te bezoeken – sinds augustus 2023 is het gesloten door de gemeente Lissabon **
Gelegen op de hoogste berg van Monsanto vind je het Panorâmico de Monsanto, een prachtig verlaten restaurant dat in de loop der jaren cult is geworden. Dit is de ideale plek voor urban exploring en mooie plaatjes schieten.
Dit bericht bekijken op Instagram
Panorâmico de Monsanto is een soort van heropend in 2017. Het is niet langer een verlaten restaurant, maar doet zijn naam eer aan: het is een belvedère, een uitkijkpunt. Welbeschouwd is het nog steeds alleen het karkas van een gebouw, een betonnen structuur van meerdere verdiepingen, zonder wat voor interieur dan ook. Maar geloof ons, de sfeer is hier fantastisch.
Panoramisch Monsanto door de jaren
Voor de ontwerpen, ontwikkeling en bouw was Chaves da Costa verantwoordelijk. In eerste instantie zou een van de meest invloedrijke Portugese architecten van de 20e eeuw, Francisco Keil do Amaral, de opdracht krijgen voor de bouw van het restaurant op deze heuvel net buiten de stad Lissabon.
Francisco Keil do Amaral staat bekend om zijn betrokkenheid bij de bouw van Aeroporto Humberto Delgado, en de herindeling van de groene ruimte in de stad, zoals Parque Eduardo VII, Campo Grande en Monsanto Park. Omdat de gemeente en Francisco Keil do Amaral het niet eens werden over de ontwerpen, de plannen en de uitvoering, kreeg Chaves da Costa de opdracht.
In 1969 opende het restaurant voor het eerst haar deuren. Het restaurant besloeg ruim zevenduizend vierkante meter met een bijna 360 graden uitzicht over Lissabon en omgeving. Er was plaats voor wel 600 mensen in het restaurant. Gedurende vele jaren was Restaurante Panorâmico de Monsanto de “parel van de stad.” Maar rond de eeuwwisseling ging het plotseling mis. Mismanagement en financiële drama’s zorgden ervoor dat het restaurant verlaten werd.
De parel van Lissabon werd de schande van de stad. Vanaf 2001 stond het gebouw leeg en werd door menselijke hand veel schade toegebracht en het restaurant vernield. Het was een gevaarlijke plek om te komen: gebroken glas, gebroken leuningen en andere kapotte constructies. Ook kwam er veel graffiti in en op het gebouw.
De witte olifant
Sinds het begin van de eeuw staat Panorâmico de Monsanto op de agenda bij de lokale overheid. Vele jaren gingen voorbij dat er geen besluit werd gemaakt, omdat de kosten te hoog bleken (een opknapbeurt voor het gebouw zou al snel 20 miljoen euro kosten), en de plannen van projectontwikkelaars en de lokale overheid niet overeen kwamen. Het panoramische restaurant werd een veelbesproken item in de lokale journaals en kreeg van de Lisboetas liefkozend de naam ‘de witte olifant’.
Lange tijd was het verboden om het restaurant van Monsanto te bezichtigen. De voornaamste reden was dat het te gevaarlijk was, met alle losse onderdelen in het gebouw.
Kom een kijkje nemen
Anno 2019 is er nog geen beslissing genomen wat er met het gebouw gaat gebeuren. Begin 2017 is wel het besluit genomen om Panorâmico de Monsanto veilig te maken voor bezoekers. Constructies zijn vastgezet, trapleuningen zijn gemaakt en het glas en losse bekabeling is opgeruimd.
Tegenwoordig worden er ook festivals op het terrein en in het gebouw georganiseerd.
Beste uitzicht van de stad
Veel Lisboetas beweren dat je hier het beste uitzicht van en over Lissabon hebt. Het ligt bij de top van de berg in het park Monsanto en heeft een 360º uitzicht op de stad. Helaas is het niet meer mogelijk om naar de bovenste verdiepingen te gaan vanwege de slechte staat waar het gebouw in verkeert. Laat je je daarom niet weerhouden want, de hele sfeer van de omgeving helpt om een magisch gevoel te krijgen. Het begint al als je het bos (Monsanto) inrijdt en de parkeerplaats van het afgelegen gebouw oprijdt. Maar de magie krijgt pas echt vorm zodra je het oude restaurant binnenstapt.
De vernielde en kapot constructies waar duidelijk de contouren te zien zijn van hoe het ooit uitzag. De vele streetart en graffiti op de muren en pilaren. De kale vloeren en trappenhuizen. Wanneer je de wenteltrap neemt naar de 1e etage, waan je je weer even in de jaren ‘70.
Urban exploration
Als je een beetje van avontuur houdt, of je wel eens waagt aan wat urban exploring, dan is Monsanto helemaal een must. De schijnbare verlatenheid van dit complex contrasteert zo prachtig met de weidse uitzichten over de stad, dat je je kunt afvragen of je nou foto’s van het gebouw zelf moet maken, met al z’n fraaie graffiti en street art
Waar vind je Panorâmico de Monsanto>
Adres: Estrela da Bela Vista, Monsanto
Openingstijden: elke dag van 09:00 – 18:00 uur